Γράφει ο Βασίλης Στεφανακίδης
Οι συζητήσεις και οι προβληματισμοί στην Ευρώπη με την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ αφορούν στις επιπτώσεις από την υλοποίηση των απειλών για επιβολή αυξημένων δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα
Οι περισσότεροι αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι σε αυτό το ενδεχόμενο θα πληγεί η ανάπτυξη των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών που εξάγουν βιομηχανικά προϊόντα στις ΗΠΑ (Γερμανία και Γαλλία κατά κύριο λόγο) και κατ’ επέκταση θα επηρεαστεί η ανάπτυξη συνολικά στην Ευρώπη που, ούτως ή άλλως, είναι οριακή τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο και οι ΗΠΑ θα υποστούν συνέπειες με μια τέτοια απόφαση -αφού μοιραία θα υπάρξουν δασμολογικά αντίμετρα- τόσο στην ανάπτυξή τους όσο και στον πληθωρισμό, αλλά βεβαίως σε πολύ μικρότερο βαθμό.
Αναφορικά μ’ εμάς, όλες οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις λένε ότι δεν θα επηρεαστούμε άμεσα από τους δασμούς, παρότι έχουμε θετικό εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ, αλλά μόνο έμμεσες επιπτώσεις από την Ευρώπη.
Επομένως, ο βαθμός ανησυχίας από τον εν εξελίξει δασμολογικό πόλεμο που κήρυξε ο Τραμπ είναι ελεγχόμενος.
Αυτό σημαίνει ότι η ελληνική οικονομία είναι θωρακισμένη και δεν διατρέχει κινδύνους;
Κάθε άλλο. Μπορεί τα τελευταία χρόνια η οικονομία της χώρας μας να διαγράφει μια καλή πορεία και να βρίσκεται στις υψηλότερες θέσεις της ανάπτυξης της Ε.Ε., εντούτοις πρέπει να κοιτάμε και πού οφείλεται αυτή η πορεία και πόσο διατηρήσιμη είναι. Πρώτα και κύρια είναι τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν εκτινάξει τις επενδύσεις, την ανάπτυξη, την απασχόληση, τη δημοσιονομική υπεραπόδοση, τη σημαντική μείωση του χρέους και την κατανάλωση.
Σε δύο χρόνια, όμως, τα κονδύλια αυτά θα τελειώσουν και το ερώτημα είναι κατά πόσο οι πραγματοποιούμενες επενδύσεις θα είναι ικανές να τροφοδοτούν την ανάπτυξη και την αύξηση του εγχωρίως παραγόμενου πλούτου. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο στοίχημα, με δεδομένο το στοιχείο του ελλείμματος ανταγωνιστικότητας που παρουσιάζει η ελληνική οικονομία.
Αν θελήσει, όμως, κανείς να κάνει μια προβολή στο άμεσο μέλλον, όταν στερέψουν τα κοινοτικά κονδύλια, τότε πρέπει να ληφθούν υπόψη δύο ανησυχητικές ενδείξεις που εντοπίζονται σήμερα στην ελληνική οικονομία.
Κι αυτές είναι το τεράστιο έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών που, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, στο 11μηνο του 2024 έφτανε τα 11,5 δισ. ευρώ.
Ενα τεράστιο ποσό εθνικού πλούτου που φεύγει από τη χώρα και φαντάζει σχεδόν αδύνατο να ισοσκελιστεί από τις εξαγωγές στο σύνολό τους αλλά και το εισαγόμενο τουριστικό συνάλλαγμα. Να ληφθεί, δε, υπόψη, ότι οι προγραμματισμένες επενδύσεις πρέπει να εισάγουν επίσης ακριβά μηχανήματα, εξοπλισμό και πρώτες ύλες που θα επιβαρύνουν έτι περαιτέρω το έλλειμμα, αφού πλέον και ο τουρισμός μας φαίνεται ότι «έχει πιάσει ταβάνι» και λίγο πολύ τα έσοδα θα κυμαίνονται πέριξ των 21-22 δισ. ετησίως.
Η άλλη ανησυχητική ένδειξη προέρχεται από την αγορά ακινήτων, όπου το 2024 οι τιμές αυξήθηκαν, με βάση και πάλι τα στοιχεία της ΤτΕ, κατά 7,8%, κάνοντας κάποιους να μιλούν για φούσκα που αν σκάσει θα συμπαρασύρει εκ νέου τις τράπεζες, καθώς θα βρεθούν αντιμέτωπες με μια νέα γενιά κόκκινων δανείων, προτού καλά-καλά αντιμετωπιστούν οι συνέπειες από τα παλιά κόκκινα που βρίσκονται στα χέρια των servicers αλλά επιβαρύνουν ακόμα την οικονομία.
Κι είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει το υπαρκτό πρόβλημα της έλλειψης στέγης, προωθεί μέσω των τραπεζών με χρηματοδοτικά προγράμματα σε σημαντική αύξηση της ζήτησης στεγαστικών δανείων.
Για να είμαστε βέβαια ειλικρινείς, επί του παρόντος αυτά δεν αποτελούν πρόβλημα γιατί η οικονομία τρέχει και αναπτύσσεται, με βασικό μοχλό όμως την κυβερνητική σταθερότητα και τις σοβαρές επιλογές της.
Επειτα από δύο χρόνια, όταν λήγει η θητεία της κυβέρνησης και όλα δείχνουν ότι η αυτοδυναμία κάποιου κόμματος είναι σχεδόν αδύνατη, τίθεται το ερώτημα πώς θα πορευτούμε. Και μάλιστα αν ισχύουν τα σημερινά θετικά δεδομένα και χωρίς να υπολογίζονται απρόβλεπτες εξελίξεις στον παγκόσμιο χάρτη ή πιθανές εισαγόμενες κρίσεις και επιπτώσεις.
Πηγή: protothema.gr
