Γράφει ο Αλέξανδρος Κασιμάτης
Η επιβράδυνση των επενδύσεων αν και είναι πρώιμο ακόμη να ισχυριστούμε πως είναι μια τάση που παγιώνεται, είναι ανησυχητική όσον αφορά κυρίως δυο σημεία
Απροσδόκητη υποχώρηση των επενδύσεων κατέγραψε η ΕΛΣΤΑΤ το Α τρίμηνο 2025. Συγκεκριμένα ο Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου (ΑΣΠΚ) μειώθηκε κατά 3,2% ετησίως και κατά 6,1%, σε τριμηνιαία βάση, επίδοση που συνιστά την μεγαλύτερη κάμψη από το πρώτο lockdown κατά την πανδημία Covid-19.
Την πτώση των επενδύσεων εξέτασε η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας. Όπως σημειώνουν οι οικονομολόγοι της Εθνικής σε κάποιο βαθμό οφείλεται στο γεγονός ότι η σύγκριση γίνεται από υψηλή αφετηρία καθώς οι συνολικές επενδύσεις σε πάγιο κεφάλαιο το 2024 ήταν σε υψηλό 14 ετών (16,1% του ΑΕΠ κατά μ.ο. το 2024) και σε ιστορικό υψηλό (10,1% του ΑΕΠ) αν εξαιρέσουμε τις κατασκευές. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός (συμπεριλαμβανομένων των οπλικών συστημάτων) και τα προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας ήταν οι μόνες κατηγορίες του ΑΣΠΚ που εμφάνισαν θετική ετήσια μεταβολή (+6,3% και +1,1%, αντίστοιχα). Ωστόσο, οι μη οικιστικές κατασκευές συρρικνώθηκαν με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων 5 ετών, οι οικιστικές κατασκευές υποχώρησαν οριακά κατά -0,3% σε ετήσια βάση, ο μεταφορικός εξοπλισμός κατά -3,2% ετησίως και ο εξοπλισμός τεχνολογίας και πληροφορικής («ΤΠΕ») κατά -10,2%.
Η μελέτης της Εθνικής αναφέρει πως η αποδυνάμωση του ΑΣΠΚ θα μπορούσε να αποδοθεί σε συγκεκριμένους προσωρινούς παράγοντες που αναμένεται να αναστραφούν σε μεγάλο βαθμό τα επόμενα τρίμηνα. Συγκεκριμένα γίνεται αναφορά στην επίδραση της διεθνούς αβεβαιότητας στις επενδυτικές αποφάσεις των μεγαλύτερων και πιο εξωστρεφών επιχειρήσεων και στις δυσμενείς επιδράσεις από τη σύγκριση με τα ανοδικά αναθεωρημένα στοιχεία για το επίπεδο τόσο των μη-οικιστικών όσο και των οικιστικών κατασκευών για το 1ο τρίμηνο του 2024. Επιπλέον επισημαίνεται η σημαντικά βραδύτερη, από την εκτιμώμενη στον Κρατικό Προϋπολογισμό, πορεία των εκταμιεύσεων μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και του Ταμείου Ανάκαμψης στο Α τρίμηνο 2025 όπως και η τελική παράδοση και πλήρης ενσωμάτωση στον ΑΣΠΚ μεγάλων επενδυτικών έργων, ιδίως στον κατασκευαστικό τομέα και σε υποδομές, που ταξινομούνται προσωρινά στα αποθέματα κατά τη φάση κατασκευής τους. Εκτός των παραπάνω, οι αναλυτές της Εθνικής κάνουν λόγο και για άλλες επιδράσεις που δεν είναι εύκολο να αναστραφούν άμεσα, όπως σημαντικές ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, υψηλό κόστος κατασκευής και υψηλές αξίες γης.
Η επιβράδυνση των επενδύσεων αν και είναι πρώιμο ακόμη να ισχυριστούμε πως είναι μια τάση που παγιώνεται, είναι ανησυχητική όσον αφορά κυρίως δυο σημεία. Κατ αρχήν την διεθνή αβεβαιότητα ως παράγοντα αναστολής επενδυτικών αποφάσεων, κατάσταση που είναι αδύνατον να επηρεάσουμε και αποδεικνύει ότι η ελληνική οικονομία παρά τις καλές επιδόσεις της είναι ευάλωτη στις γεωπολιτικές εντάσεις της ευρύτερης περιοχής. Το δεύτερο σημείο είναι η σημαντικά βραδύτερη, από την εκτιμώμενη στον Κρατικό Προϋπολογισμό, πορεία των εκταμιεύσεων μέσω του ΠΔΕ και του Ταμείου Ανάκαμψης. Η κακή επίδοση των επενδύσεων το Α τρίμηνο σημαίνει ότι τα επόμενα τρίμηνα του έτους, οι επενδύσεις πρέπει να κινηθούν με σημαντικά υψηλότερους ρυθμούς, ώστε να καλυφθεί το χαμένο έδαφος και να επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού, κάτι που δεν φαίνεται εφικτό.
Πηγή: protothema.gr
