Η νέα ισορροπία των όπλων

Γράφει ο Αντώνης Καρακούσης

Οπόλεμος των 12 ημερών μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, με την κρίσιμη και αποφασιστική συμμετοχή των Αμερικανών την τελευταία ώρα, πέραν των καταστροφικών συνεπειών που είχε, φανέρωσε δυνάμεις, δυνατότητες, ανακατανομές ισχύος και προκάλεσε ακόμη και αναθεωρήσεις αμυντικών δογμάτων.

Αδιαμφισβήτητη και προφανώς ενισχυμένη ανεδείχθη από αυτή την ολιγοήμερη αλλά δυναμική σύγκρουση η αμερικανική στρατιωτική υπεροχή. Η αδιάκοπη, 36ωρη αποστολή των υπερσύγχρονων αθέατων βαρέων βομβαρδιστικών Β2, που απογειώθηκαν από το Μιζούρι των ΗΠΑ και βρέθηκαν, χωρίς κανείς να τα αντιληφθεί και να αντιδράσει έστω υποτυπωδώς, πάνω από τις τρεις κρίσιμες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, δεν αφήνει αμφιβολίες για τις δυνατότητες, την επάρκεια, τις συνεργασίες και την τεχνολογική εξέλιξη της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας.

Τα αμερικανικά βομβαρδιστικά, υποστηριζόμενα από δεκάδες άλλα μαχητικά, ιπτάμενα ραντάρ, ειδικά σκάφη ανεφοδιασμού καυσίμων στον αέρα και συνεργαζόμενα άψογα με πυρηνικά υποβρύχια, αεροπλανοφόρα και πλοία, δεν κατέστρεψαν απλώς τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, αλλά και αμφισβήτησαν ευθέως και τα προηγούμενα δόγματα ασφάλειας των υπόγειων πυρηνικών εγκαταστάσεων. Η τρωτότητά τους απεδείχθη στην πράξη και ένας μύθος πυρηνικής ασφάλειας κατέρρευσε εν ριπή οφθαλμού. Πλέον όλοι γνωρίζουν ότι ακόμη και πυρηνικές εγκαταστάσεις βαθιά θαμμένες στη γη, μπορούν να προσβληθούν και να καταστραφούν. Το ίδιο ισχύει προφανώς και για τα αποθηκευμένα στα έγκατα της γης πυρηνικά όπλα.

Επίσης είναι κρίσιμο να σημειωθεί ότι οι στρατιωτικές δυνατότητες των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων αποκτούν άλλη αξία και σημασία στα χέρια ηγετών που είναι διατεθειμένοι να ρισκάρουν και να λάβουν δύσκολες αποφάσεις, όπως ο Ντόναλντ Τραμπ. Κάτι που δεν αγνόησαν οι ευρωπαίοι ηγέτες στην τελευταία σύνοδο του ΝΑΤΟ, όπου έσπευσαν να αποδεχθούν σχεδόν αμαχητί την απαίτηση του αμερικανού προέδρου για αύξηση των αμυντικών δαπανών των χωρών-μελών της ατλαντικής συμμαχίας στο 5% του ΑΕΠ τον χρόνο. Πλέον ο Τραμπ νιώθει ότι μπορεί να επιβάλλει τη θέλησή του, σε εχθρούς και συμμάχους. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι την επόμενη εβδομάδα, όπως ο ίδιος ανακοίνωσε, Αμερικανοί και Ιρανοί θα καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων προκειμένου να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για το ειρηνικό σκέλος του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.

Από εκεί και πέρα ο πόλεμος των 12 ημερών έδειξε μεν την αεροπορική ισχύ του Ισραήλ, αλλά φανέρωσε και τη μακροχρόνια επένδυση των Ιρανών στην ανάπτυξη σύγχρονων πυραυλικών συστημάτων, βαλλιστικών και drones, ικανών να διαπερνούν τα αξιόπιστα μέχρι πρότινος και πανάκριβα συστήματα αντιαεροπορικής ασπίδας και κάλυψης.

Οι Ιρανοί έχασαν κρίσιμες υποδομές, πέρα από τις πυρηνικές, κατέγραψαν περισσότερες απώλειες σε πολίτες και στρατιωτικό προσωπικό και αναγκάστηκαν σε μια γρήγορη εκεχειρία καθώς ξέμειναν από συμμάχους και υποστήριξη. Το λάθος της μονομερούς επένδυσης σε πυραυλικά συστήματα είναι προφανές.

Κατεδείχθη από αυτή τη σύγκρουση ότι χωρίς αξιόμαχη πολεμική αεροπορία δεν μπορείς να προσδοκάς νίκες. Δεν είναι τυχαίο ότι αμέσως μετά την κατάπαυση του πυρός ο ιρανός υπουργός Αμυνας ταξίδεψε στο Πεκίνο, όπου σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία παζαρεύει την προμήθεια κινεζικών μαχητικών τέταρτης και πέμπτης γενιάς σαν και αυτά που επέτρεψαν στο Πακιστάν να επικρατήσει στον αέρα στην τελευταία ολιγοήμερη σύγκρουση με την Ινδία. Τα κινεζικά J-10C είναι ευθέως ανταγωνιστικά των αμερικανικών F-16 και των γαλλικών RAFALE, διαθέτουν σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα πλοήγησης και ραντάρ και απεδείχθη ότι μπορούν να προσβάλλουν εχθρικά αεροπλάνα από απόσταση 100 χιλιομέτρων χωρίς να γίνονται αντιληπτά. Στην εξέλιξή τους τα J-20C και J-35C είναι αόρατα, διαθέτουν ανεπτυγμένα συστήματα προσβολής και προστασίας και μπορούν να ανταγωνιστούν ευθέως τα αμερικανικά F-35.

Aπό την άλλη το Ισραήλ έδειξε πόσο αξιόμαχο παραμένει, ωστόσο έγινε φανερό ότι δεν επαρκούν οι δυνάμεις του για να ηγεμονεύσει της Μέσης Ανατολής. Και επιπλέον απεδείχθη ότι δεν είναι το μόνο που διαθέτει έξυπνα όπλα και μοντέρνες πολεμικές μηχανές στην ευρύτερη περιοχή. Απέναντί του στέκονται προηγμένα drones και πύραυλοι ακριβείας που σύμφωνα με τους ειδικούς καθοδηγούνται από ηλεκτροοπτικούς ανιχνευτές, αδρανειακά συστήματα πλοήγησης και αλγορίθμους αντιστοίχισης εδάφους. Αυτά τα συστήματα δεν βασίζονται στο GPS, η καθοδήγησή τους προέρχεται από το εσωτερικό του πυραύλου ή από το έδαφος και έτσι δεν μπορεί να εμποδιστεί εύκολα η πτήση τους. Το Ιράν έχει πλέον τη δυνατότητα παραγωγής τέτοιων πυραυλικών συστημάτων. Η κεφαλή είναι ιρανική, η καλωδίωση κινεζική και η καθοδήγηση είναι δοκιμασμένη από τη Ρωσία. Και ο χάρτης στόχου είναι ήδη προγραμματισμένος, δεν χρειάζεται GPS ή άλλα συστήματα γεωεντοπισμού που το εκθέτουν σε παρακολουθήσεις και έγκαιρη προσβολή από αντιπυραυλικά συστήματα. Αυτός είναι και ο λόγος που τόσο πολλοί πύραυλοι διαπέρασαν τον σιδερένιο θόλο του Ισραήλ και προκάλεσαν σοβαρές καταστροφές στη Χάιφα, στο Τελ Αβίβ και στον Νότο της χώρας.

Οι στρατιωτικοί αναλυτές μιλάνε για άλλη εποχή, για άλλους πολέμους και άλλα μέσα. Πριν από είκοσι χρόνια δεν θα μιλούσαμε καν για δυνατότητες προσβολής του Ισραήλ. Πλέον τα πράγματα έχουν αλλάξει. Εμφανώς πια παρατηρείται μετατόπιση ισχύος και χρήση νέων επιθετικών όπλων. Στα επηρεασμένα από την Ανατολή και τη Ρωσία ισλαμικά έθνη η επένδυση στις προηγούμενες δύο δεκαετίες πλούτου και ευημερίας κατευθύνθηκε σε πυραυλικά συστήματα και drones. Το Ιράν έφθασε να παράγει μαζικά τέτοια όπλα, σε σημείο που τροφοδότησε τη Ρωσία στον πόλεμο με την Ουκρανία. Κάτι που έπραξε μαζικά και η Τουρκία, η οποία στην πρώτη φάση του ρωσο-ουκρανικού πολέμου προμήθευε το Κίεβο. Τώρα διεκδικεί την προμήθεια σύγχρονων πολεμικών αεροσκαφών από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, προκειμένου να ανανεώσει τις δυνάμεις της και να τις προσαρμόσει στις νέες συνθήκες πολέμου.

Κοινή είναι η πεποίθηση ότι μετά την τελευταία πολεμική εμπειρία της Μέσης Ανατολής οι εθνικοί στρατοί θα αναδιαταχθούν και οι προμήθειες όπλων θα διαφοροποιηθούν. Κρίσιμη αναμένεται η δυναμική είσοδος της Κίνας στην αγορά των όπλων. Οπως προκύπτει από τις επίσημες ανακοινώσεις, οι Κινέζοι έχουν εξελίξει τεχνολογικά τα εμπορεύσιμα όπλα. Επιδεικνύουν πλέον προηγμένα αεροπλάνα και πλοία, δείχνουν μοντέρνα σχήματα πυροβολικού, ικανά να προσβάλλουν με ακρίβεια ενός μέτρου στόχους σε απόσταση 500 χιλιομέτρων και προσεχώς πρόκειται να παρουσιάσουν ένα αεροπορικό θηρίο, ένα στρατηγείο στον αέρα ικανό να μεταφέρει 200 επιθετικά drones, παραπέμποντας σε κινηματογραφικές εικόνες από τον πόλεμο των άστρων.

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι οι ανταγωνιστικοί εξοπλισμοί θα θεριέψουν προσεχώς. Από μόνη της η απόφαση των μελών του ΝΑΤΟ για αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών στο 5% αρκεί. Στο δίλημμα βούτυρο αντί κανόνια στην παρούσα φάση κερδίζουν τα κανόνια και η Ελλάδα θα χρειαστεί να τοποθετηθεί αναλόγως. Κάτι που ήδη επιχειρεί με την αναδιάταξη των δυνάμεων και τον εκσυγχρονισμό τους. Μην ξεχνούμε ότι ήδη οι απέναντι έχουν αναπτύξει βαλλιστικούς πυραύλους βεληνεκούς 2.000 χιλιομέτρων. Και εμείς παζαρεύουμε σιδερένιο θόλο σαν κι αυτόν που τρύπησαν οι Ιρανοί στο Ισραήλ.

Οπως και να έχει, οι εμπειρίες του πολέμου των 12 ημερών απαιτούν επαναξιολογήσεις και ευρύτερες επανατοποθετήσεις, χωρίς τις οποίες κανείς δεν μπορεί να νιώθει ασφαλής στον σημερινό αβέβαιο κόσμο του Ντόναλντ Τραμπ που προβάλλει το δόγμα της «Ειρήνης διά της ισχύος» και απαιτεί από όλους να τον προσέχουν όταν μιλάει.

Πηγή: tovima.gr

Back to top button
Our site uses cookies to improve your browsing experience and provide you with personalized content. By continuing to use our site, you agree to our cookie policy.